مقررات مربوط به حمل و نقل امور متصدیان چیست؟

قوانین مربوط به حمل و نقل امور متصدیان را بدانید:

به دنبال مطالب منتشر شده در روزهای قبل (مقررات مربوط به متصدیان حمل و نقل)، سعی داریم اطلاعات کامل و جامعی را به منظور تسهیل در حمل و نقل متصدیان، آگاهی از سازو کارهای موجود در این امر و مشکلات موجود در این صنعت را در اختیار شما قرار دهیم:

•    در ابتدا برای معرفی این مقررات باید بگوییم، ماده 377 به معرفی متصدی حمل و نقل می پردازد. متصدی به کسی می گویند که در مقابل اجرت، حمل اشیاء را بر عهده دارد.

(( ماده 377 – متصدي حمل ونقل كسي است كه در مقابل اجرت، حمل اشياء را به عهده مي گيرد.))

و همچنین در زیر به استناد ماده 378، قرارداد حمل و نقل تابع مقررات وکالت می باشد مگر در مواردی که ذیلااستثناء باشد.

•    ماده 379 از مهمترین مواردی می باشد که افراد باید به اطلاع متصدی حمل و نقل برساند تا به عواقب عدم عمل به مقررات دچار نشوند:

(( ماده 379 – ارسال كننده بايد نكات ذيل را به اطلاع متصدي حمل و نقل برساند – آدرس صحيح مرسل اليه، محل تسليم مال، عده عدل، يابسته و طرز عدل بندي، وزن و محتوي عدلها، مدتي كه مال بايد درآن مدت تسليم شود، راهي را كه حمل بايدازآن به عمل آيد، قيمت اشيائي كه گرانبها می باشد و خسارات ناشيه از عدم تعيين نكات فوق و يا از تعيين آنها به غلط متوجه ارسال كننده خواهد شد.))

•    درصورت بروز حادثه، پرداخت خسارت وارده به مال التجاره بر عهده کیست؟

ماده 380 برای پاسخ به این سوال تعریف شده است.

(( ماده 380 – ارسال كننده بايد مواظبت نمايد كه مال التجاره بطرز مناسبي عدل بندي شود. خسارات بحري (آواري) ناشي ازعيوب عدل بندي بعهده ارسال كننده است.))

(( ماده 381 – اگرعدل بندي عيب ظاهري داشته و متصدي حمل و نقل مال را بدون قيد عدم مسئوليت قبول كرده باشد مسئول آواري خواهدبود.))

•    خسارت وارده بر مال التجاره، چگونه پرداخت می شود؟

(( ماده 382 – ارسال كننده مي تواند مادامی كه مال التجاره در يد متصدي حمل و نقل است آن را با پرداخت مخارجي كه متصدي حمل و نقل کرده و خسارات او پس بگيرد.))

ماده 383 – در موارد ذيل ارسال كننده نمي تواند از حق استرداد مذكور در ماده 382 استفاده كند :

1 – درصورتي كه بارنامه اي توسط ارسال كننده تهيه و به وسيله متصدي حمل و نقل به مرسل اليه تسليم شده باشد.
2 – درصورتي كه متصدي حمل ونقل رسيدي به ارسال كننده داده و ارسال كننده نتواند آن راپس دهد.
3 – درصورتي كه متصدي حمل و نقل به مرسل اليه اعلام كرده باشدكه مال التجاره به مقصد رسيده و باید آن را تحویل گيرد.
4 – درصورتي كه پس از وصول مال التجاره به مقصد مرسل اليه تسليم آن را تقاضا كرده باشد.

دراين موارد متصدي حمل و نقل بايد مطابق دستور مرسل اليه عمل كند. معذالك اگرمتصدي حمل و نقل رسيدي به ارسال كننده داده مادامی كه مال التجاره به مقصد نرسيده مكلف به رعايت دستور مرسل اليه نخواهد بود مگر اينكه رسيد به مرسل اليه تسليم شده باشد.

•    در صورت بروز هرگونه مشکل برای دریافت مال التجاره، متصدی ملزم به انجام چه کاری می باشد؟

ماده 384 – اگرمرسل اليه مال التجاره را قبول نكند و يا مخارج و ساير مطالبات متصدي حمل و نقل بابت مال التجاره تاديه نشود و يا به مرسل اليه دسترسي نباشد متصدي حمل ونقل بايد مراتب را به اطلاع ارسال كننده رسانيده و مال التجاره را موقتا نزد خود بطور امانت نگاهداشته و يا نزد هر ثالثي امانت گذارد و در هر دو صورت مخارج و هر نقص و عيبی بعهده ارسال كننده خواهد بود. اگر ارسال كننده و يا مرسل اليه درمدت مناسبي تكليف مال التجاره را معين نكند متصدي حمل و نقل مي تواند مطابق ماده 362 آن رابفروش رساند.

حتي المقدور ارسال كننده و مرسل اليه را بايد از اينكه مال التجاره بفروش خواهد رسيد مسبوق نمود.

•    مادامی که مال التجاره در دست متصدی مفقود گردد، باید چه اقدامی انجام دهد؟

(( ماده 386 – اگر مال التجاره تلف يا گم شود متصدي حمل و نقل مسئول قيمت آن خواهد بود مگراينكه ثابت نمايد تلف يا گم شدن مربوط به جنس خود مال التجاره يا مستند به تقصير ارسال كننده يا مرسل اليه و يا ناشي از تعليماتي بوده كه يكي از آنها داده اند و يا مربوط به حوادثي بوده كه هيچ متصدي مواظبي نيز نمي توانست از آن جلوگيري نمايد. قرارداد طرفين مي تواند براي ميزان خسارت مبلغي كمتر يا زيادتر از قيمت كامل مال التجاره معين نمايد.))

(( ماده 387 – در مورد خسارات ناشيه از تاخير تسليم يا نقص يا خسارات بحري (آواري) مال التجاره نيز متصدي حمل و نقل درحدود ماده فوق مسئول خواهد بود.

خسارات مزبور نمي تواند از خساراتي كه ممكن بود درصورت تلف شدن تمام مال التجاره حكم به آن شود تجاوز نمايد مگر اينكه قرارداد طرفين خلاف اين ترتيب را مقرر داشته باشد.)) 

•    چه کسی مسئول بروز حوادث احتمالی در مدت حمل و نقل می باشد؟

(( ماده 388 – متصدي حمل ونقل مسئول حوادث و  تقصيراتي است كه در مدت حمل و نقل واقع شده اعم ازاينكه خود مباشرت به حمل  ونقل كرده و يا حمل و نقل كننده ديگري را مامور كرده باشد.

بديهي است كه درصورت اخير حق رجوع او به متصدي حمل ونقلي كه از جانب او مامور شده محفوظ است .))

(( ماده 389 – متصدي حمل و نقل بايد به محض وصول مال التجاره مرسل اليه را مستحضر نمايد.))

•    در صورت ممانعت مرسل الیه از پرادخت وجه حمل و نقل، متصدی باید چه اقدامی انجام دهد؟

(( ماده 390 – اگرمرسل اليه ميزان مخارج و ساير وجوهي را كه متصدي حمل و نقل بابت مال التجاره مطالبه مي نمايد قبول نكند، حق تقاضاي تسليم مال التجاره را نخواهد داشت مگر اينكه مبلغ متنازع فيه را تا ختم اختلاف در صندوق عدليه امانت گذارد.))

(( ماده 391 – اگر مال التجاره بدون هيچ قيدي قبول و كرايه آن تاديه شود، ديگر برعليه متصدي حمل و نقل دعوي پذيرفته نخواهد شد مگر در مورد تدليس يا تقصير عمده بعلاوه متصدي حمل و نقل مسئول آواري غيرظاهر نيز خواهد بود در صورتي كه مرسل اليه آن آواري را در مدتي كه مطابق اوضاع و احوال رسيدگي مال التجاره ممكن بود به عمل آيد و يا بايستي به عمل آمده باشد مشاهده كرده وفوراً پس ازمشاهده به متصدي حمل و نقل اطلاع دهد. در هر حال اين اطلاع بايد منتها تا هشت روز بعد از تحويل گرفتن مال التجاره داده شود.))

•    در صورت بروز اختلاف میان متصدی و مرسل الیه، چه ارگانی وارد عمل می شود؟

(( ماده 392 – در هر موردي كه بين متصدي حمل و نقل و مرسل اليه اختلاف باشد محكمه صلاحيتدار محل مي تواند به تقاضاي يكي ازطرفين امر دهد که مال التجاره نزد ثالثي امانت گذارده شده و يا لدي الاقتضاء فروخته شود. در صورت اخير فروش بايد پس از تنظيم صورت مجلسي حاكي از آنكه مال التجاره درچه حال بوده به عمل آيد.

بوسيله پرداخت تمام مخارج و وجوهي كه بابت مال التجاره ادعا مي شود و يا سپردن آن به صندوق عدليه از فروش مال التجاره مي توان جلوگيري كرد.))

•    متصدی تا چه زمانی فرصت پرداخت خسارت به مرسل الیه را دارد؟

(( ماده 393 – نسبت به دعوي خسارت برعليه متصدي حمل و نقل مدت مرور زمان يك سال است. مبداء اين مدت در صورت تلف يا گم شدن مال التجاره و يا تاخير در تسليم روزي است كه تسليم بايستي در آن روز به عمل آمده باشد و در صورت خسارات بحري (آواري) روزي كه مال به مرسل اليه تسليم شده ))

•    و همچنین لازم است بدانید:

(( ماده 394 – حمل و نقل بوسيله پست تابع مقررات اين باب نيست.))